Тұсау кесер

Қазақ халқының өмірінде ән ерекше орын алады. Ол халықтық әдет-ғұрыптар туралы сыр шертеді.  Адамның бойында махаббат және еркін  өмірге деген құлшынысын тудырған.

 Музыка мұғалімі Матрос Екатерина Александровна "Бір әннің тарихы" жобасы аясында 5 "А" сынып оқушыларын "Тұсау кесер"қазақ, тұрмыстық – салттық әнімен таныстырды.

      Ерте заманнан әдет-мәселен, отбасылық оқиғалар, туған, үйлену, жерлеу. Адамдар баланың алғашқы қадамдарына қуанды және бұл туралы қуанышты ән жолдарымен білдірді. Осылайша "Тұсау кесер" әні дүниеге келді.

      Бұл ән "Тұсау кесу"салтымен тығыз байланысты. Дәстүр-бұл біздің заманымызға дейін сақталған ежелгі дәстүр. Бұл рәсім нәресте үшін баланың алғашқы мерекесі ретінде өткізіледі. Әдетте бұл баланың бірінші туған күнін тойлаумен біріктіріледі. Дәл осы жаста балалардың көпшілігі алғашқы қадамдарын жасайды.

      Біздің ата-бабаларымыз егер бұл салт орындалмаса, баланың өмірі жайсыз  болады,  рәсім орындалса, баланың өмірі бақытты және сәтті болады деп ойлаған. Тұсау кесуді бала өмірде сүрінбесін, ала жіпті аттамасын, жамандықтан аулақ болсын деп ырымдаған.  

      Дәстүр бойынша, баланың аяқтары ала жіппен байланған. Бұл 2 түсті бала болашақта "қара" мен "ақ" арасындағы айырмашылықты ажырата білсін, жамандықтан аулақ, жақсылыққа жақын болсын деген изгі тілектен туындаған.

    Қазіргі күнде ата-аналар баласының өмірі қызықққа, сан алуан қызықты оқиғаға толы болсын жеп ырымдап  түрлі түсті жіпті көбірек қолданады.   Баланың алдына тазалықты, ашықтықты  бейнелейтін, ақ матадан тігілген   "Ақ жол" төселеді. Тұсау кесу құқығына  ақылды, мейірімді, денсаулығы мен ойы пікірі салиқалы адамдар ие болған.  Қазақтар баланың осы қасиеттерді қабылдап, жақсы азамат болып өсетініне  сенген.

Тұсау кесілгеннен кейін, 2 адам оны жол бойымен апарады, оның соңында әртүрлі заттар қойылады. Сәби нені таңдаса, өмірде де сол жолмен жүреді. Бұл дәстүр мерекеленіп, тойланады. Көптеген қонақтар шақырылады, батадан кейін "Тұсау кесер"әні шырқалады. Бұл әнде анасы мейірімділікпен және бақытты өмір сүруге батасын беріп, баласына жүгінеді.