«Өзін-өзі тану» пәнін басқа пәндермен кіріктіру туралы пікір

Үнемі өзгеріп отыратын әлемде "өзін-өзі тану"  пәні  әр балаға сәтті өмір мен білім траекториясын анықтау және жүзеге асыру үшін нақты құндылық бағдарларын игеруге көмектеседі. Балаларда адамгершілік-рухани идеяларды қалыптастырудың оңтайлы жолдарын іздеу оқу пәндерінің интеграциясына негізделуі мүмкін. Интеграция идеясы өзін-өзі тану пәнінің өзінде жатыр. Бұл туралы "өзін-өзі тану" пәні бойынша ҚР мемлекеттік стандартында айтылған: "...Қазіргі әлемдік білім беру кеңістігінде жастардың әлемнің тұтас бейнесін қалыптастыруға, руханиятқа, адамгершілікке деген қызығушылығын оятуға ерекше көңіл бөлінеді...  "Өзін-өзі тану"  білім беру кеңістігінде негізгі рөлді орындауға арналған кіріктірілген пән.».

 "Барлық ғылымдар бір-бірімен байланысты, сондықтан олардың кез-келгеніне қарағанда бәрін бірден үйрену оңайырақ".

                                                                                                  Рене Декарт

    Химия, биология, математика, география, тарих, физика пәндерін "өзін-өзі тану" пәнімен интеграциялау оқушыларға, тіпті оқытушыларға оқу процесінің мәнін түсінуге көмектеседі: біз не үшін оқимыз, нені үйренеміз, нені үйрендік және оқу процесін қалай бағалау керек. Сабаққа қызығушылық, летаргия, шаршау және немқұрайлылық бар. Көбінесе біз мұғалімдер оқушылардың оқығысы келмейтініне шағымданамыз. Бірақ біз бастапқыда барлық балалар қызығушылық танытатынын, жаңа нәрселерді үйренуге, айналасындағы әлемді зерттеуге ұмтылатындығын білеміз. Өйткені, ешкім балаларды ойыншықтар ойнауға мәжбүрлемейді, бірақ неге олар оқудан бас тартады. Оқу процесін ойынға қалай айналдыруға болады?  Неліктен оқығысы келетін балалар мектепте оқығысы келмейді?  Осы парадокс? Оны қалай жеңуге болады?  Жауап қарапайым: балалар білім күтеді, олар тірі білімге құштар.

Жаратылыстану-математикалық цикл мұғалімдері өзін-өзі тану мұғалімдерінің К.Г. Макажанова мен И. Р. Чернова шеберлік сабақтарына қатысып, сабақты сәлемдесуден бастады, сабақтың тақырыбын және осы сабақтың негізгі құндылығын атады.  Оң көзқарас Шопеннің "сәуір" әуенімен айтылды, оң көзқарас мәтіні Чернова И. Р тыныш музыкамен, тыныш дауыспен айтты; позитивті көзқарас кезінде мұғалімдер жанға қуаныш, тыныштық сезінді, осы мәтіннің суретін ұсынды.   Сабақтың ұйымдастырушылық сәті жақсы ойластырылды.

Сабақ барысында дербес және жұптық жұмыстар, ақпарат алу сияқты оқу әрекеттері жүзеге асырылды. Мұғалімнің сауатты түрде таңдалған қызмет түрі: жұмыс, тақта алдындағы жұмыс, суреттер, үлестірмелі материалдармен, өз бетімен қойылған міндеттерді шешу. Айта кету керек, сабақтың әр кезеңі ақпараттық компьютерлік технологияларды қолданумен қатар жүрді. Сабақ өте қызықты, әр түрлі іс-шаралар әдістемелік тұрғыдан дұрыс қолданылды.  Сабақ барысында оқу дербестігінің дағдылары пысықталды. Сондай-ақ, жағымды эмоционалды атмосфераны және жүктемені нақты мөлшерлеуді атап өтуге болады. Сабақ соңында мұғалімдер рефлексияны сауатты ұйымдастырды. Бір қызмет түрінен екіншісіне тегіс ауысу сабақтың тиімділігіне тиімді әсер етті. 

     Қорытындылай келе, мектепте "Өзін-өзі тану" рухани-адамгершілік білім беру мен пәндерді интеграциялау оқушылардың бойында келесі маңызды қасиеттерді дамытуға, кез келген өмірлік жағдайды "бәрі өзара байланысты, мұның бәрі мен"рухани деңгейі тұрғысынан бағалай білуге ықпал ететінін атап өткім келеді.  "Өзін-өзі тану" адамгершілік – рухани білім беруді жаратылыстану-ғылыми бағыттағы пәндерге интеграциялау бұл, ең алдымен, білімді жандандыру, оның адамгершілік-рухани мәнін анықтау, бұл тұтас білім, Мәңгілік жалпыадамзаттық құндылықтар мен Алуан түрліліктегі бірлікті көру негізінде барлық заттарды синтездеу.  Әр пән балалардың рухани-адамгершілік тәрбиесінің құралы бола алады.

Каримова К. Е химия пәнінің мұғалімі